भालुबाङ - दाङको राप्ती गाउँपालिका वडा नं. २ पूण्यपुरमा सञ्चालनमा ल्याइएको सरसफाइ तथा स्रोत केन्द्रले वातावरणमैत्री उत्पादनको थालनी गरेको छ।

फोहोरलाई पुन: प्रयोग गरेर उपयोगी सामग्री उत्पादन गर्ने यो केन्द्रले हाल प्लास्टिकजन्य फोहोरबाट इन्टरलक र टायल उत्पादन सुरु गरिसकेको छ।

त्यस्तै अन्य फर्निचरजन्य सामग्री सँगै टाँक, कपडाबाट कपास र जैविक वस्तुबाट मल उत्पादनको तयारी भइरहेको छ।

राप्ती गाउँपालिकाले स्वच्छ र सफा पालिका बनाउने उद्देश्यसहित इको फ्यामिली प्रा. लि. हेटौंडासँग सहकार्य गरी यो केन्द्र सञ्चालनमा ल्याएको हो।
इको फ्यामिली प्रा. लि.का सञ्चालक रूपेश राज कुँवरका अनुसार, केन्द्रले फोहोरलाई बिना प्रदूषण उपयोगी सामग्रीमा रुपान्तरण गर्दै वातावरणीय संरक्षणमा ठूलो योगदान पुर्‍याएको छ।

राप्ती गाउँपालिका अध्यक्ष प्रकाश विष्टका अनुसार, यो परियोजना पालिकाको दीर्घकालीन वातावरणीय योजनामा महत्वपूर्ण टेवा पुर्‍याउनेछ।
“फोहोर व्यवस्थापनमा नवीनतम प्रयोग गर्दै स्वच्छ र हरित पालिका निर्माण गर्ने हाम्रो प्रयास यस केन्द्रले सुनिश्चित गरेको छ। यो केवल उत्पादनमा सीमित छैन, अनुसन्धानको केन्द्रका रूपमा विकास गर्ने लक्ष्य छ,” अध्यक्ष विष्टले बताउनुभयो।

यस प्रकारको परियोजना सम्भवत नेपालमै पहिलो भएको र यसले देशका अन्य स्थानीय तहहरूका लागि उदाहरणीय अभ्यासको रूपमा काम गर्ने विश्वास गरिएको छ।

“यो नेपालमै पहिलो पटक फोहोरलाई यस प्रकार वातावरणमैत्री उत्पादनमा रुपान्तरण गर्ने परियोजना हो। यसको सफलता भनेको स्थानीय सरकारहरूको क्षमतामा नयाँ युगको सुरुवात हो,” अध्यक्ष विष्टले भन्नुभयो।

उक्त केन्द्रले स्थानीय स्तरमा रोजगारी सिर्जना गर्नुका साथै समुदायलाई फोहोर व्यवस्थापनबारे सचेत गराउने महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेको छ।

सरसफाइ अभियानलाई थप प्रभावकारी बनाउन राप्ती गाउँपालिकाले ‘सरसफाइ रनिङ शिल्ड’ कार्यक्रम पनि सुरु गरेको छ। यसले वडास्तरमा प्रतिस्पर्धात्मक भावना जागृत गरी स्वच्छता कायम गर्न प्रेरित गरिरहेको सरसफाइ शाखा प्रमुख गीता चौधरीले बताउनुभयो।

शनिबार क्याम्ब्रिज विश्वविद्यालय बेलायतका अनुसन्धानकर्ता प्राध्यापक क्युरि पार्क र स्टेफन इभान्ससहितको टोलीले केन्द्रको स्थलगत अवलोकन गर्नुभएको छ। टोलीले राप्ती गाउँपालिकाको यो प्रयासलाई उच्च प्रशंसा गर्दै यस्तो परियोजनाले विश्वभरका स्थानीय सरकारहरूका लागि अनुकरणीय अभ्यास प्रस्तुत गर्न सक्ने धारणा व्यक्त गरेको छ।

यो केन्द्रले फोहोरलाई स्रोतमा रुपान्तरण गर्ने विधिहरूको परीक्षण र अनुसन्धानका लागि ठूलो सम्भावना बोकेको छ। स्थानीय तथा अन्तर्राष्ट्रिय अनुसन्धानकर्ताहरूका लागि यो अब एक विशेष गन्तव्य बन्न सक्ने विश्वास समेत गरिएको छ।